Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurası’nda çok sayıda ülke başkanının yaptığı konuşmalarda, İsrail’in ataklarını sürdürdüğü Gazze’deki insanlık krizi ve soykırımın durdurulması davetinin yanı sıra Filistin devletinin kurulmasına yönelik dayanaklar gündem oldu.
BM üyesi ülkelerin önder ve üst seviye temsilcilerini bir haftalığına New York’ta bir ortaya getiren, 23-29 Eylül tarihlerinde düzenlenen BM 80. Genel Şurası’nda Filistin’e dayanak konuşmaları damga vurdu.
İSRAİL’İN GAZZE’DEKİ ATAKLARININ DURDURULMASI VE FİLİSTİN’E TAKVİYE GÜNDEM OLDU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gazze’de bir yanda elinde en çağdaş ve en öldürücü silahlar olan sistemli ordu, öteki tarafta ise temiz sivil ve çocukların olduğunu belirterek, “Bu, terörle gayret değildir. Bu, 7 Ekim (2023) olayı öne sürülerek yürütülen bir işgal, tehcir, sürgün, soykırım daha doğrusu bir toplu kıyım siyasetidir.” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bütün dünya önderlerine sesleniyorum, gün bugündür. Gün, insanlık ismine Filistinli mazlumların yanında dimdik durma günüdür.” sözlerini kullandı.
İngiltere Başbakan Yardımcısı David Lammy, Gazze’de yaşananların insanlık dışı olduğu ve sona ermesi gerektiğini belirtirken, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni Tel Aviv’in Filistin Devleti’ni engelleme ve Batı Şeria’da yeni yerleşim yerleri inşa etme hakkına sahip olmadığını vurguladı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da ülkesinin Filistin Devleti’ni tanıma kararı almasının akabinde Gazze için “güvenilir bir barış planı” benimsediklerini söyledi.
Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, “Filistin Devleti’nin tanınmasının, anahtarlarının artık İsrail hükümetinin elinde olmaması gerektiğini” vurgularken, Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon ise Gazze’nin, “uluslararası toplumun başarısızlığının ders kitabı örneği” haline geldiğine dikkati çekti.
Öte yandan, İsrail’i “tüm Filistin topraklarının tam denetimini ele geçirmeye” çalışmakla suçlayan Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Vassily Nebenzia, Gazze’nin “sistematik olarak yok edildiği” ihtarında bulundu.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Hırvat Üyesi Zeljko Komsic, Gazzelilerin, BM mukavelelerine nazaran soykırımla karşı karşıya olduğunu vurgularken, Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatovic de Gazze’deki Filistin halkının berbatlaşan insani durumdan derin telaş duyduklarını aktardı.
İsrail’in Gazze’deki ataklarında on binlerce bayan ve çocuğun öldürüldüğünü belirten Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic ise, kalıcı barışın Filistin halkının yasal siyasi emellerinin kozmik olarak tanınmasıyla sağlanabileceğinin altını çizdi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de İsrail’in taarruzlarının, işgal altındaki Filistin topraklarında şiddeti, bölgesel ve global barışı tehdit edecek formda daha da derinleştirdiğini vurguladı.
İsrail’in Gazze’deki taarruzlarının “kesinlikle kabul edilemez” olduğunu belirten Japonya Başbakanı İşiba Şigeru, Tel Aviv’in iki devletli tahlili engelleyecek adımlarını sürdürmesi halinde ülkesinin Filistin Devleti’ni tanıyabileceğini söyledi.
Güney Kore Dışişleri Bakanı Cho Hyun da ülkesinin “İsrail’in Gazze kentinin denetimini ele geçirmek için başlattığı kara harekatından derin kaygı duyduğunu” belirtti.
Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, ellerini kürsüye vurarak yaptığı konuşmada, “Bugün, Gazze’de hala felaket niteliğindeki bir durum gözlerimizin önünde yaşanıyor, suçsuz beşerler yardım için ağlıyorlar. Kurtarılmak için ağlıyorlar. Onları kim kurtaracak? Günahsız insanları kim kurtaracak?” dedi.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva da Gazze’deki mevcut soykırımı hiçbir şeyin haklı gösteremeyeceğine dikkati çekerken, Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce “(İsrail ve ABD) İki ülkenin kararıyla şu anda bir soykırım uygulanıyor.” tabirlerini kullandı.
Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ise, Gazze’deki katliamlar nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun memleketler arası bir mahkeme tarafından yargılanması talebinde bulundu.
Öte yandan, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati Gazze Şeridi’ne milletlerarası güç gönderilmesi fikrine açık olduklarını söylerken, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi de iki devletli tahlilin önündeki tek pürüzün İsrail hükümetinin çok sağcı tavrı olduğunu söyledi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ise, Filistin idaresini finanse etmek için birtakım ortaklarla acil memleketler arası bir koalisyon kurulduğunu açıkladı.
Katar Buyruğu Pir Temim bin Hamed Al Sani, BM Güvenlik Konseyi’ne Filistin devletinin kurulmasını destekleme davetinde bulunarak İsrail’in Suriye’yi bölme teşebbüslerini reddettiklerini tabir etti.
Ürdün Hükümdarı 2. Abdullah da İsrail’in barış temellerini yıktığını ve Netanyahu hükümetinin barışı istemediğini lisana getirdi.
Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf da Gazze’deki durumu “tam teşekküllü bir soykırım kampanyası” olarak nitelendirdi.
Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu ise, Gazze’de iki devletli çözümün Filistin halkı için kalıcı barışın en onurlu yolu olduğunu kaydetti.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, İsrail’in Gazze’de soykırım işlediğine dair artan bir global mutabakat olduğunu belirtirken, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ise Filistinlilere yönelik “soykırımın durdurulması” davetinde bulundu.
ABD tarafından vizesi iptal edildiği için New York’a gidemeyen ve BM Genel Kurulu iştirakçilerine telekonferansla hitap eden Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik ataklarını derhal durdurması, insani yardımların önkoşulsuz girmesine müsaade vermesi ve Gazze’de açlığı silah olarak kullanmasına son vermesini talep etti.
