-
Haber7- ÖZEL
Dünya nükleer güç santrallerine sahip olarak güç alanında bağımsız hale gelebilmek için birbirleriyle yarışırken Türkiye’de yer altı zenginliklerinden yararlanarak nükleer çalışmalar üzerinde sürat kesmeden çalışmalarına devam ediyor.
Geçtiğimiz aylarda Ortadoğu’da yaşanan çalkantılı süreçler ile birlikte İsrail hükümeti İran’ın nükleer santrallerde bomba üretmek ve uranyum zenginleştirme faaliyetinde bulunduğu gerekçesiyle bölgede yeni bir savaşın fitilini ateşlemiş ABD ordusu Fordo, Natanz ve İsfahan olmak üzere üç nükleer tesise B-2 bombardıman uçakları ile hava saldırısı düzenlemişti.
İsrail hükümeti etraf ülkelerde nükleer santralleri kendilerine karşı tehdit olarak görürken Türkiye’de de Mersin Akkuyu Nükleer Santral de İsrail’in yanı sıra Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresini rahatsız etmeye devam ediyor.

NÜKLEER ÇALIŞMALARDA YERLİ VE ULUSAL TEŞEBBÜSLER ÖN PLANDA
Yerli ve ulusal imkânlarla nükleer çalışmalarda da gelişim için çalışmalar devam ederken radyasyon izleme sistemi ile Türkiye yeni bir muvaffakiyete daha imza atıyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, nükleer güç dalının yine doğuşuna şahit olunan bir sürecin yaşandığını belirterek, “Bunu ıskalamayalım ki küçük modüler reaktörlerde ülkemizi üretici ve bu teknolojiye sahip ülkelerden biri pozisyonuna getirelim” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde yer alan Türkiye Güç, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) TEKNOFEST standında dışa bağımlılığı en aza indirecek biçimde yapılan hazırlıkları paylaştı.
Karadeniz gazından Gabar petrolüne, Akkuyu NGS’den yenilenebilir ve madencilik yatırımlarımıza kadar Türkiye’nin güç vizyonunu temsil eden çalışmaları Türkiye’nin güç bağımsızlığı için yenilenebilir kaynaklara dair 12 kamu kurumu bir ortaya gelerek TEKNOFEST’e gelen vatandaşlara gelişmeler hakkında bilgilendirmelerde bulundu.

RADYASYON GÖZETLEME DRONU İ-RİS
TENMAK Takviye Hizmetleri Koordinatörü Emrah Berat Birsen nükleer alanda yapılan gelişmeleri Haber7’ye kıymetlendirerek yerli ve ulusal yazılımlar ile radyasyon gözetleme sistemi İ-RİS‘i TEKNOFEST’te tanıttı.
Birsen, “Yerli ve ulusal yazılımlarda bizim ana konularımızdan bir tanesi güçte yapay zeka ve dijital modellemeye yanlışsız ilerlemek. Bizim alanlarımızdan en kıymetlisi radyasyon. Radyasyonun izlenmesi gerekiyor. İnsansız Hava Araçları üzere “insansız radyasyon gözetleme sistemleri” var. Örneğin bir alanda radyasyon yayılmış mı, radyasyonlu bir eser var mı? Bunu radyasyon gözetleyen dronlar sayesinde bulmaya çalışıyoruz” dedi.

ACİL DURUMLARDA SÜRATLİ TESPİT İMKANI
İ-RİS Radyasyon İzleme Sistemi ile TENMAK tarafından geliştirilen yerli ve yenilikçi insansız Radyasyon İzleme Sistemi, Radyolojik yahut nükleer bir acil durumda, birinci müdahale takımlarının, halkın ve etrafın maruz kalabileceği doz suratlarının ve bu dozların bulunduğu bölgelerin süratli bir biçimde tespit edilebilmesi için geliştirildi.
Zorlu şartlarda erişilemez olan bölgelere erişebilen 5 kg yükündeki modüler yapısı ile dikkat çeken İ-RİS İzleme Sistemi iki farklı detektör teknolojisiyle donatılarak hayati bir misyona sahip.
TENMAK tarafından tasarlanan aygıt, operatörlerin inançlı bir aradan ölçüm yapmasına imkan tanırken, gama radyasyon sayım datalarını hassas bir halde topluyor. Detektör tarafından elde edilen bilgiler, coğrafik bilgi sistemleri (CBS) ve jeoistatistiksel prosedürlerle tahlil edilerek radyolojik yoğunluk haritaları oluşturarak bölgeyi tarıyor.
Üretilen yerli teknoloji sayesinde nükleer tesislerin güvenliğinden atık alanlarının kontrolünde, radyasyon kaynaklı acil durum müdahalelerinden KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) tehdit tespit operasyonlarına kadar geniş bir yelpazede kullanılma potansiyeline sahip olurken Türkiye’nin nükleer teknoloji alanındaki yerli ve ulusal kapasitesinin giderek büyüdüğü de bir sefer daha gözler önüne seriliyor.

NÜKLEER GÜÇ İLE TAM BAĞIMSIZLIĞIN KAPILARI AÇILIYOR
Nükleer santraller ise uçak yakıtları, roket yakıtları artan güç talebi var ve kaynaklar sonlu 4 bin megavat güç verecek 7/24 çalışabilecek. Çin Hükümeti ise güç siyasetleri ile 5 yıllık planlamasını açıklarken 150 gigavata kadar nükleer santralde hazırlık yapacağını duyurmuştu.
Türkiye’nin nükleer güce sahip olması Türkiye’nin nükleer güç yarışında yer edinmesi gerektiği büyük bir kıymete sahipken Türkiye’de ise küçük modüler reaktörler gündemde. Bakan Bayraktar’da “Küçük modüler reaktör dediğimiz geleceğin nükleer teknolojisini Türkiye’de nasıl yapabiliriz, bu manada da çok değerli çalışmalar var.” ifadelerini kullandı.









