Pasifik Okyanusu’nda deniz yüzeyi sıcaklıkları birtakım devirlerde olağandan daha yüksek kimi devirlerde daha düşük olabiliyor. Sıcaklıklar yüksek olduğunda bu durum “El Nino”, düşük olduğunda “La Nina” olarak isimlendiriliyor.
Avrupa Birliği’nin (AB) uydu izleme sistemi Copernicus İklim Değişikliği Servisi bilgilerine nazaran, geçen ay, yüzey hava sıcaklığının 16,6 dereceyle 1991-2020 ağustos ayı ortalamasının 0,49 derece üzerine çıkmasıyla global olarak kayıtlara geçen en sıcak üçüncü ağustos ayı oldu.
- Geçen ay hava, şimdiye kadarki en sıcak iki ağustos ayının yaşandığı 2023 ve 2024’tekinden 0,22 derece daha serinken, sıcaklık 1850-1900 devri ortalamasının 1,29 derece üzerine çıktı.
- Eylül 2024-Ağustos 2025 devrinde ise sıcaklık 1991-2020 ortalamasının 0,64 derece, sanayi öncesi devrin 1,52 derece üzerinde ölçüldü.
- Haziran-ağustos aylarını kapsayan yaz mevsiminin global sıcaklık ortalaması, bu yıl 1991-2020 ortalamasının 0,47 derece üzerinde seyrederek 2023 ve 2024’ün akabinde kayıtlardaki en sıcak üçüncü yazın yaşanmasına neden oldu. Kelam konusu aylar için 2023 ve 2024 global sıcaklık ortalamaları 1991-2020 ortalamasının sırayla 0,66 ve 0,69 derece üzerinde ölçülmüştü.
AVRUPA’DA EN SICAK 4. YAZ
Avrupa’da ise sıcaklık bu devirde 1991-2020 ortalamasının 0,9 derece üzerinde ölçüldü ve bölgede kayıtlardaki en sıcak dördüncü yaz mevsimi yaşandı. Sıcaklıklar kıtanın neredeyse tamamında ortalamanın üzerinde seyrederken en büyük sıcaklık sapmaları Avrupa’nın batı kısımları, Güneydoğu Avrupa ve Türkiye’de görüldü.
Batı ve Güney Avrupa’nın büyük kısmı, Balkanlar, Karadeniz bölgeleri, İskandinavya ve kuzeybatı Rusya’da kurak şartlar tesirli oldu.
Ortalama deniz yüzeyi sıcaklıkları, Ağustos 2025’te 60 derece güney ile 60 derece kuzey ortasında 20,82 dereceyle kayıtlardaki en yüksek üçüncü ağustos pahası oldu.
TÜRKİYE’DE BİR HAFTA ÇOK SICAKTI
Prof. Dr. Levent Kurnaz, yaz mevsiminde ölçülen sıcaklık bedellerine ait sorularını yanıtladı.
Bu yıl geçen seneye kıyasla daha serin bir yaz periyodu geçirildiğini söyleyen Kurnaz, Türkiye’de birinci defa resmi olarak 50 derecenin üzerinde sıcaklıklar görüldüğüne dikkati çekti. Kurnaz, “Bu çok sıcak bir gün, çok sıcak bir noktaya denk geldi ancak geri kalan vakitte geçen yılın ortalamasına nazaran daha serindik. Hatta 2023’ün ortalamasına nazaran de daha serindik. Münasebetiyle global olarak en sıcak üçüncü sene oldu lakin ülkemizde çok sıcak bir hafta geçirdik. O hafta da çeşitli yerlerde rekorlar kırıldı lakin bir hafta çok sıcak geçti lakin onun dışındaki vakitlerde geçen seneye oranla daha serindik.” dedi.
Küresel olarak bu yıl yaz periyodunun geçen yaza kıyasla 0,22 derece daha serin, 1940-1970 ortalamasına nazaran yaklaşık 1,1 derece daha sıcak olduğunu belirten Kurnaz, global ısınma nedeniyle sıcaklıkların artmaya devam ettiğini ve bu dataların 2025 yazının serin geçtiği manasına gelmemesi gerektiğini söyledi.
14 TEMMUZ’DA REKOR KIRILDI
Kurnaz, 2025 yılının bugüne kadarki devrinde 36 günün tarihteki en sıcak gün olarak kayıtlara geçtiğini lisana getirerek, haziran-ağustos periyodunu kapsayan yaz devrinde yalnızca 14 Temmuz’da sıcaklık rekoru kırıldığını tabir etti.
“NÖTR DURUMDAYIZ”
Kurnaz, Pasifik Okyanusu’nun muhakkak bölgelerinde deniz suyu sıcaklığı olağanın altında olduğunda bu duruma “La Nina” denildiğini belirterek şunları kaydetti:
“La Nina şu anda yok, yazın başında vardı, fakat çok zayıf bir La Nina’ydı. Artık nötr durumdayız ve bir müddet daha nötr durumda kalmaya devam edeceğiz. Tahminen ekim ayında hafif bir La Nina görülmeye başlayabilir. Gelecek yılın şubat ayına kadar da bu çok hafif La Nina görülmeye devam edebilir lakin şubattan sonra muhtemelen tekrar nötr durumlara geçeceğiz. Pasifik’te illa La Nina ya da El Nino olmak zorunda değil. Çoğunlukla beklenen durum nötr olmasıdır. Ortada El Nino ya da La Nina olur. Art planda ise daima artan bir global ısınma tesiri var. Hasebiyle La Nina ve El Nino olmasaydı bile 2025 Haziran-Ağustos periyodu dünyada tekrar en sıcak üçüncü yaz olurdu.”
Kurnaz, makûs bir El Nino olmamasının Türkiye açısından geçen sene yaşanan zirai don gibisi bir don olayının ortaya çıkmasını zorlaştırabileceğini de kelamlarına ekledi.
