Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Çin’in Tiencin kentinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütünün (ŞİÖ) 25. Devlet Liderleri Kurulu Tepesi’ne katıldı.
Zirve’de konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’ye dönerken aralarında Haber7.com Genel Yayın Yönetmeni Osman Ateşli’nin de yer aldığı gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan gazetecilerin “ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Alaska doruğunun akabinde Avrupa’da bir sefer daha “Kıta’nın jeopolitik bir rolü kalmadığı” tarafında tartışma açıldı. Sizce de o denli mi, Türkiye’nin jeostratejik kimliği bu durumdan nasıl etkileniyor? Bu durumun Türkiye’nin jeopolitik kimliği üzerindeki tesiri nedir?” sorusu üzerine şu tabirlere yer verdi:
TÜRKİYE HER İKİ TARAFLA DA GÖRÜŞEBİLEN ÖRNEK BİR ÜLKE!
“Sayın Trump, Ukrayna-Rusya savaşının taraflarıyla görüşmeler yaptı. Hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski hem de Avrupalı önderlerle temaslar gerçekleştirdi. Bu görüşmeler makuldür, makbuldür, değerli bir stratejidir. Ukrayna-Rusya Savaşını lakin barış odaklı diyalog sona erdirir. Biz de bu bahiste, başta Sayın Trump olmak üzere Ukrayna-Rusya savaşının taraflarıyla görüşmeler gerçekleştirdik. Sayın Putin, Sayın Zelenski ve Avrupalı önderlerle daima temas halindeyiz. Dışişleri Bakanım, İstihbarat Liderim muhataplarıyla gerekli görüşmeleri yapıyorlar. Bu görüşmeler de bu süreci daima olarak hızlandırıyor. Biz, İstanbul’da gerçekleştirilen direkt müzakerelerle, diyalog tabanı geliştirmiş ve güçlendirmiş bir ülkeyiz. Tahıl koridoru ve esir takaslarıyla biliyorsunuz somut çıktılar elde etmiştik. En yanlışsız yaklaşım da aslında budur. Bunu da bırakmayı düşünmüyoruz. Bu sürecin devamıyla ilgili adımları atıyoruz, atmayı da sürdüreceğiz. Ben Sayın Putin ile yaptığım her görüşmede tahıl koridoru, esir takası mevzularını sürekli gündemde tutuyorum. Tutmaya da devam edeceğim. Temennimiz buradan bir sonuç almaktır. Adil ve kalıcı barış, tarafları dışlamadan müzakere yerini güçlendirerek gelecektir. Türkiye, savaşın en başından beri her iki tarafla görüşebilen, her iki tarafın da itimadını kazanmış olma özellikleriyle örnek olmuştur. Daima birlikte çatışmayı değil müzakereyi, savaşı değil barışı öncelersek, aralanan fırsat penceresini gerisine kadar açarız.”
Bir gazetecinin “Peoples Daily’de yayınlanan makalenizde bir Çin atasözüne atfen “Tuhaf vakitlerden geçerken” sözünü kullandınız. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping bulunduğumuz coğrafyadaki akıl almaz hukuksuzluklara, kilitlenen memleketler arası topluma dair nasıl bir yaklaşım içinde? Doğu’nun lokomotifi Pekin, NATO üyesi, Batı’ya entegre bir ülke olan Türkiye’nin, dünyanın “normalleşmesi” amacında oynadığı rolün ve potansiyelinin farkında mı?” sorusu üzerine konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan;
“ÇİN, TÜRKİYE’NİN BÖLGESEL EHEMMİYET VE TESİRİNİN FARKINDA”
“Çin, Türkiye’nin bölgesel ehemmiyet ve tesirinin farkında. Bu nedenle Türkiye’yi kıymetli bir aktör olarak görüyor. Çin ile ilgilerimizi geliştirmenin uğraşı içerisindeyiz. Ekonomik bağlardan dijital teknolojilere, güçten sıhhate birçok alanda iş birliği fırsatlarını kıymetlendiriyoruz. Biz, dünyaya sırf Doğu-Batı ekseninde bakmıyoruz. Ufku soğuk savaş ayazında buz tutmuş bir ülke değiliz. Doğu ile Batı ortasında ayrışmanın değil, yeni köprüler kurmanın gerekli olduğunu devamlı söylüyoruz. Her platformda insanı merkeze alan politikalarımızı savunuyoruz. Savunmaya da devam edeceğiz. Milletlerarası sistemlerin tıkandığı bir dünyada, olağanlaşmanın fakat ve lakin hakkaniyet temelinde tahlillerle sağlanacağına inanıyoruz. Geçmişten ders alıyor, geleceği hakikat okuyor ve bu vizyonla yolumuzda ilerliyoruz. Biz diyalog kanallarını açık tutmanın değerine inanıyoruz. Biz, adil ve müreffeh bir dünyanın inşa edilebileceğini düşünüyoruz. Gerçekten “daha adil bir dünya mümkün” derken daima bunu ısrarla işledik, işlemeye de devam ediyoruz. Bu istikamette yolumuza devam etmenin de uğraşı içerisindeyiz. Çin’in, memleketler arası topluluğun değerli bir modülü olarak, bizim bu uğraşımızı desteklemesini bekliyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığınız görüşmede, son periyotta yaşanan global gelişmelerle ilgili hangi başlıklar öne çıktı? Ukrayna savaşı, enerji iş birliği, savunma sanayii ve Karadeniz’deki istikrar siyasetleri bağlamında, bu görüşme için “ikili bağlarda daha yakın iş birliği dönemi” tarifini yapabilir miyiz? Putin’in Ukrayna’da barış için bilhassa İstanbul’da dörtlü bir tepe konusunda nasıl bir yaklaşımı var? Rusya’nın Gazze konusunda tavrı nedir, görüşmede bu bahis gündeme geldi mi?” sorusu üzerine ise şunları söyledi: 
TÜRKİYE’DE İSTANBUL SÜRECİNİN DEVAMI TARAFINDA BİR TEŞEBBÜS OLABİLİR Mİ?
“Rusya Devlet Lideri Sayın Vladimir Putin ile ikili görüşmemizde Ukrayna-Rusya savaşının adil bir barışla sonlandırılması için yapılabilecekleri ele aldık. Enerji alanında iş birliği, bilhassa bu görüşmede ele aldığımız mevzuydu. Türkiye olarak en başından beri, Ukrayna-Rusya savaşının müzakereler yoluyla sonlandırılabileceğini her daim ele alıyoruz. İstanbul’da gerçekleşen müzakereler bu yolun açık olduğunun en net ispatıdır. Müzakerelerin düzeyinin evreli olarak yükseltilmesi, bizim dilek ettiğimiz bir yoldur. Barış umudunu tahlil odaklı ve somut sonuçlara dönüştürmek lazım. Bunun için de önderler düzeyinde bu işi ele almak durumundayız. Sayın Putin’in son Alaska doruğundan hangi sonuçlarla döndüğünü, o görüşmelerde neler düşündüğünü değerlendirdik. ABD Lideri Sayın Donald Trump ile yaptığı görüşme çok kıymetliydi. Bu mevzularda Sayın Putin’in düşüncelerini aldığımız üzere, Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenski ile de ayrıyeten telefon diplomasisi sistemiyle birtakım görüşmelerimiz oldu. Onunla gerçekleştirdiğimiz bu temaslarda da Sayın Zelenski’nin Sayın Putin’e bakışını görme fırsatını yakaladık. Alaska doruğunun sonuçlarını de tekrar kıymetlendirme imkanını yakaladık. Hem Sayın Zelenski, hem Sayın Putin’in yaklaşımlarını olumlu buldum. “Türkiye’de İstanbul sürecinin devamı istikametinde bir teşebbüs olabilir” dediğimizde, kendisi bu hususla ilgili “niye olmasın” noktasındaydı. Fakat şimdi buna hazır değiller.”
ABD’NİN 80 FİLİSTİNLİ YETKİLİYE YÖNELİK İPTAL KARARI SORULDU!
Başkan Erdoğan“ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Mahmud Abbas ve 80 Filistinli yetkilinin vizelerini iptal etmesi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılamamaları manasına geliyor. Birçok ülke Filistin’i devlet olarak tanımaya hazırlanıyor. Nasıl bir BM Genel Kurulu göreceğiz?” sorusu üzerine ise şunları kaydetti:
“Amerika’nın bu kararı, BM’nin varoluş nedenine uygun düşmüyor. Kararın bir an evvel gözden geçirilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu dünya üzerindeki sıkıntıların tartışılması ve tahliller üretilmesi için vardır. Filistin heyetinin Genel Kurul’da olmaması yalnızca İsrail’i mutlu eder. Bu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, bana nazaran şimdi içeriği ve iştirakçileri katılaşmamış bir Genel Heyettir. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bu mevzuda bir görüşme yapmak istedim, maalesef o da ben de fırsat bulamadık. Bu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nu nasıl gerçekleştireceğiz bunu Genel Konsey tarihine kadar telefon diplomasisiyle değerlendirelim istiyoruz. BM Genel Sekreteri’nin bu husustaki niyetlerini de öğrenmek istiyorum. Zira bu gelişmeler ani gelişmeler değil. Filistin’de mağdurlar var. Bir de bu zulmü içi kan ağlayarak izleyenler var. On binlerce mazlum var mağdur var. Bunların hakkını hukukunu muhafaza noktasında adımlar atmamız lazım. Gazze’de 7 Ekim’den bu yana 60 bini aşkın şehit, 150 bini aşkın yaralı var. Vakit zaman ülkemize yaralılar gönderiliyor. Biz bu bahiste seferber olmuş durumdayız. Her şeyden evvel bir sefer İsrail’in bu soykırımı hiçbir vakit unutulmayacak. Filistin’de bebeklerin, annelerin, babaların nasıl katledildiğini hiçbir vakit insaf sahibi olan anneler, babalar unutmayacak. Filistin’in sesinin kısılması hakikat değildir. Bu sesi kısmak, susturmak mümkün değildir. Amerika’dan beklenen, İsrail’in katliamlarına, zulümlerine “dur” demesidir. Kimi Avrupa ülkelerinin de ortalarında bulunduğu birçok ülke, BM Genel Kurulu’nda Filistin’i devlet olarak tanımaya hazırlanıyor. Bu yıl BM Genel Kurulu’na muhtemelen Filistin sorunu damga vuracak. Bu damgayı vuranlardan bir tanesi de herhalde bu yoksul olur. Filistinli yetkililer BM Genel Kurulu toplantısına katılmasa dahi Filistinli mazlumların sesi orada yankılanacaktır. Allah rahmet eylesin Sezai Karakoç’un dediği üzere “Biz sussak, tarih susmayacak. Tarih sussa hakikat susmayacak.”
Son olarak “ABD Lideri Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Alaska tepesinin akabinde Avrupa’da bir defa daha “Kıta’nın jeopolitik bir rolü kalmadığı” tarafında tartışma açıldı. Sizce de o denli mi, Türkiye’nin jeostratejik kimliği bu durumdan nasıl etkileniyor? Bu durumun Türkiye’nin jeopolitik kimliği üzerindeki tesiri nedir?” sorusuna cevaben Cumhurbaşkanı Erdoğan:
“Sayın Trump, Ukrayna-Rusya savaşının taraflarıyla görüşmeler yaptı. Hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski hem de Avrupalı başkanlarla temaslar gerçekleştirdi. Bu görüşmeler makuldür, makbuldür, değerli bir stratejidir. Ukrayna-Rusya Savaşını lakin barış odaklı diyalog sona erdirir. Biz de bu mevzuda, başta Sayın Trump olmak üzere Ukrayna-Rusya savaşının taraflarıyla görüşmeler gerçekleştirdik. Sayın Putin, Sayın Zelenski ve Avrupalı önderlerle daima temas halindeyiz. Dışişleri Bakanım, İstihbarat Liderim muhataplarıyla gerekli görüşmeleri yapıyorlar. Bu görüşmeler de bu süreci daima olarak hızlandırıyor. Biz, İstanbul’da gerçekleştirilen direkt müzakerelerle, diyalog tabanı geliştirmiş ve güçlendirmiş bir ülkeyiz. Tahıl koridoru ve esir takaslarıyla biliyorsunuz somut çıktılar elde etmiştik. En gerçek yaklaşım da aslında budur. Bunu da bırakmayı düşünmüyoruz. Bu sürecin devamıyla ilgili adımları atıyoruz, atmayı da sürdüreceğiz. Ben Sayın Putin ile yaptığım her görüşmede tahıl koridoru, esir takası hususlarını sürekli gündemde tutuyorum. Tutmaya da devam edeceğim. Temennimiz buradan bir sonuç almaktır. Adil ve kalıcı barış, tarafları dışlamadan müzakere tabanını güçlendirerek gelecektir. Türkiye, savaşın en başından beri her iki tarafla görüşebilen, her iki tarafın da inancını kazanmış olma özellikleriyle örnek olmuştur. Daima birlikte çatışmayı değil müzakereyi, savaşı değil barışı öncelersek, aralanan fırsat penceresini arkasına kadar açarız.” dedi.
