Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütünün 25. Devlet Liderleri Kurulu Doruğu’na katılmak üzere Çin’in Tiencin kentine geldi. Binhay Memleketler arası Havalimanı’nda, Çin Devlet Bakanı Ley Haycao, Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Selçuk Ünal ve elçilik çalışanı Erdoğan’ı karşıladı. Erdoğan’ın Gazze’de yaşanan vahşeti tepe gündemine taşıyıp “küresel vicdan” daveti yapacağı öğrenildi.
Erdoğan konuşması ve tepe öncesi, dünyaya Çin gazetesinde yayınlanan “Barış ve Adalet İçin Ortak Yol” makalesi üzerinden bildiri verdi.
ÇİN GAZETESİNDE MAKALE KALEM ALDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kaleme aldığı “Barış ve Adalet İçin Ortak Yol” bahisli makalesi, Çin’in önde gelen yayın kuruluşlarından People’s Daily’de Çince ve İngilizce olarak yayımlandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaleme aldığı makale şu formda:
“Türkiye, tarih boyunca köprüler kuran ve medeniyetleri yan yana getiren bir ülke olmuştur. Dış siyasetimizin temelinde inanç tesis etmek, bağlantı kanallarını açık tutmak ve krizleri çözme kararlılığını göstermek yatmaktadır. Bu anlayışla hem bölgemizin hem de global toplumun istikrarına değerli katkılar sunuyor; barışın, istikrarın ve diyaloğun hâkim olması için ağır çaba gösteriyoruz.
“PRATİK TAHLİLLER GELİŞTİRDİK”
Karadeniz Tahıl Teşebbüsü örneğinde olduğu üzere Rusya-Ukrayna savaşının körüklediği global krizlerin tesirlerini azaltmak için pratik tahliller geliştirdik. Teşebbüs sayesinde dünya genelinde milyonlarca insanın besin güvenliği teminat altına alındı. Tarafları Antalya ve İstanbul’da mesken sahipliği yaptığımız barış görüşmelerinde bir ortaya getirerek hem diplomasi trafiğini sürdürdük hem de insani koridorların açılmasını sağladık. Ayrıyeten Rusya ile Ukrayna ortasındaki esir takaslarında da kritik rol üstlendik. Son olarak Temmuz 2025’te İstanbul’da tekrar başlayan barış görüşmelerine mesken sahipliği yaparak sürece katkımızı artırdık. “Savaşın kazananı, adil bir barışın kaybedeni olmaz” düsturuyla barış diplomasimizi sabırla devam ettiriyoruz.
GAZZE VURGUSU
Öte yandan dünyamız bugün tarihin görmediği kadar çok ve karmaşık krizlerle sarsılıyor. Mevcut memleketler arası sistem, maalesef bu krizlerin üstesinden gelmekte ve temizlerin haklarını korumakta yetersiz kalıyor. Gazze’de yaşananlar, İsrail’in gerçekleştirdiği işgal ve katliam bu gerçeğin en çarpıcı örneklerinden biridir. Gazze konusunda Türkiye’nin tutumu nettir; zira siyasetimizin merkezinde insan ve insan hakları vardır. Sivil halkın güvenliği, insani yardımlara kesintisiz erişim ve kalıcı bir ateşkes için yürüttüğümüz çalışmalar artarak devam ediyor. Bir yandan alanda gereksinim sahiplerinin elinden tutarken öbür yandan diplomasi ile ateşkesin hayata geçirilmesi ve pak sivillerin güvenliğinin teminat altına alınması için çalışıyoruz. Filistin sorununda kalıcı barışın teminatı bizce açıktır; 1967 sonları temel alınarak başşehri Doğu Kudüs olacak tam bağımsız ve hâkim bir Filistin Devleti inşa edilmelidir. Filistin Devleti’nin inşası tüm bölgenin kalıcı barışı için hayati kıymettedir.
“TÜRKİYE TAHLİL ÜRETEN BİR AKTÖR OLMAYI SÜRDÜRECEK”
Bölgesel barış için atılan adımlar çok cepheli olmalıdır. Ekonomik ilişkiler, altyapı projeleri, güç iş birlikleri ve kültürel değişim itimadı pekiştiren kurumsal ögelerdir. Türkiye farklı coğrafyalarda yürüttüğü projelerle global istikrarı güçlendiren insani yardım kapasitesini artıran ve çok taraflı platformlarda tahlil üreten bir aktör olmayı sürdürecektir.
31 Ağustos – 1 Eylül 2025 tarihlerinde Çin’in kadim kentlerinden Tianjin’de düzenlenecek olan Şanghay İşbirliği Teşkilatı 25. Devlet Liderleri Kurulu Doruğu, Türkiye için bölgesel ve global problemlerde görüşlerini paylaşmak açısından kıymetli bir platform olacaktır. Ülkemiz, Diyalog Ortağı sıfatıyla bu tepede yer alırken bölgesel barış, kalkınma, güvenlik ve iktisadi sorunların yanı sıra memleketler arası münasebetlerde adaletin, hakkaniyetin ve global tertibin daha kapsayıcı bir anlayışla tekrar şekillendirilmesinin gerekliliğini gündeme getirmeyi, asli bir sorumluluk olarak görmektedir.
TÜRKİYE ÇİN İLİŞKİLERİ
Türkiye ve Çin Halk Cumhuriyeti, güçlü devlet gelenekleri, kalkınma yolundaki kararlı tavırları ve büyüyen ekonomileriyle Asya kıtasının doğu batı ucundaki iki kadim medeniyetin temsilcileridir. Halklarımız ortasındaki münasebetlerin geçmişi binlerce yıl ötesine gidiyor. Türkiye ile Çin Halk Cumhuriyeti ortasında 1971 yılında diplomatik bağların kurulmasından itibaren kapsamlı siyasi, iktisadi, toplumsal ve kültürel bağlantılar istikrarlı bir gelişme kaydetmiştir. Bu esaslı ve yakın iş birliğinin, karşılıklı hürmet ve kazan-kazan temelinde ilerletilmesine büyük değer veriyoruz.
Şanghay İşbirliği Teşkilatı doruğu marjında Çin’e gerçekleştireceğim ziyaretim sırasında Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi ile görüşeceğim. Bu görüşmenin öncelikle aramızdaki inancın pekiştirilmesine ve ikili bağlarımızın derinleştirilmesine katkı sağlamasını temenni ediyorum.
Türkiye olarak geçmişten aldığımız güç ve deneyimle bugünü şekillendiriyor; yarını ise barış, güven ve iş birliği temeli üzerinde inşa ediyoruz. Attığımız her adım bölgemizden başlayarak dünyaya yeni ufuklar açmaktadır. “Tuhaf vakitlerden geçerken” itimat tesis etme, diyalog kanallarını açık tutma ve krizleri çözme iradesiyle sorumluluk üstlenmeye devam edeceğiz. Çin Halk Cumhuriyeti’nin öncü bir aktörü olduğu memleketler arası toplumun da ortak vicdan ve müşterek çıkarlar etrafında birleşmesinin daha adil ve müreffeh bir dünyanın kapısını açacağına inanıyoruz.”
