Tarım ve Orman Bakanlığı, atıl durumdaki toprakların tekrar üretime kazandırılması için yarından itibaren düğmeye basıyor. Yapılan tespitler doğrultusunda üst üste iki yıl ekilmeyen topraklar 1 Eylül prestijiyle dönemlik kiraya çıkarılacak. Bakanlık bünyesinde kurulan komiteler, uydu imgeleri ve saha çalışmalarıyla; Antalya’da 4 bin 300 dekar, Konya’da 10 bin dekar, Kayseri’de ise 1.650 parsel boş arazi tespit edildi. Kimi vilayetlerde ise hiç kullanılmayan tarım yeri çıkmadı.
TEKLİFLİ BAŞVURU
Geçen yıl tespit edilip bu yıl ekilen yerler listeden çıkarıldı. İlan edilen tarım topraklarını kiralamak isteyenler, tarım toprağı kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan mühleti içerisinde vilayet müdürlüğüne başvuracak. Müracaatları Tarım Toprakları Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de gerçekleştirilebilecek. Öncelikli kümeler ortasında birden fazla müracaat olduğunda en yüksek teklif verene, aksi hâlde öteki istekliler ortasında en yüksek teklifi verene arazi kiralanacak. Teklif eşitse, sırf ziraî potansiyeli kâfi olan yahut yerine bitişik işletmeye öncelik verilecek.
BİR HAFTA ASKIDA OLACAK
Kiraya çıkarılacak yerlerin bedeli, tıpkı bölgede bulunan emsal yerlerin ortalaması dikkate alınarak belirleniyor. Topraklar, muhtarlıkta, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde 7 gün mühletle ilan ediliyor. İlanlar tamamlanınca kiralama talepleri toplanıyor. Kiralama müddeti dönemlik olacak ve her yıl yenilenecek. Topraklarda tarım dışı kullanım tespit edilirse mukavele feshedilecek ve sorumlu bireyler bir sonraki yıl ihalelere alınmayacak.
75 MİLYAR LİRA KATKI
Uygulamanın gayesi ziraî üretimi artırmak, ithalat gereksinimini azaltmak ve besin arz güvenliğini teminat altına almak. Türkiye’de yaklaşık 23 milyon hektar tarım toprağı bulunmasına karşın bunun 3 milyon hektarının işlenmediği kestirim ediliyor. TÜİK’in 2023 datalarına nazaran hektar başına ortalama 25 bin liralık ziraî paha üzerinden hesaplandığında, atıl toprakların tarıma kazandırılmasıyla iktisada yıllık yaklaşık 75 milyar lira katkı sağlanması mümkün. Bu sayının hem üreticinin gelirini artırması hem de tarımda ithalat bağımlılığını azaltarak cari açığı daraltması bekleniyor.
KİRA, ARAZİ SAHİBİNE
Kiralama sürecinde, kira gelirleri hiçbir kesinti yapılmadan direkt arazi sahiplerine aktarılacak. Şayet arazinin sahibi hayatta değilse ve miras paylaşımı yapılmamışsa, kira bedeli kamu bankalarında açılacak hesaba yatırılacak ve hak sahiplerine teslim edilecek. Ayrıyeten düzenleme ile birlikte toprakların mülkiyet hakkı sahiplerinde kalmaya devam ediyor. Bakanlık, kamuoyunda yer alan “topraklara el konuluyor” argümanlarını net bir biçimde yalanladı. Uzmanlar ise atıl toprakların ülkeye kazandırılmasını ekonomik olarak olumlu karşıladı.
