Çin, Rusya ve İran Dışişleri Bakanları, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın “snapback” düzeneği kapsamında BM yaptırımlarını otomatik olarak tekrar yürürlüğe koyma teşebbüsüne karşı Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreterliği ve BM Güvenlik Kuruluna (BMGK) ortak mektup gönderdi.
İngiltere, Fransa ve Almanya’nın (E3) snapback düzeneğini işletme kararına dair 28 Ağustos’ta BMGK’ya sundukları mektupta yer alan tezlerinin nükleer muahedeyi destekleyen 2231 sayılı BMGK kararının uygulanmasındaki aksaklıkların temel nedenleri konusunda aldatıcı bilgiler içerdiği belirtildi.
Anlaşmanın uygulanmamasının temel nedeninin ABD’nin mutabakattan tek taraflı çekilmesi olduğuna dikkat çekilen mektupta, E3 ve Avrupa Birliği’nin (AB) de ABD’nin tek taraflı yaptırımlarına uyduğu hatırlatıldı.
“HUKUKEN GEÇERSİZ”
Avrupa ülkelerinin ABD ile birlikte muahedeyi ihlal etmesi nedeniyle mekanizmayı işletme hakkı bulunmadığı ve bu mevzudaki savlarının “hukuken geçersiz” ve “mantıksız” olduğu kaydedilen mektupta, şu tabirler yer aldı:
“BMGK üyelerine Fransa, İngiltere ve Almanya’nın snapback sistemini harekete geçirme konusundaki argümanlarını reddetme ve memleketler arası hukuk ve çok taraflı diplomasi konusundaki taahhütlerini tekrar teyit etmeleri için güçlü biçimde davette bulunuyoruz.”
İngiltere, Fransa ve Almanya, ABD’nin tek taraflı çekilmesinden sonra uygulanmayan nükleer muahedede yer verilen ve “snapback” olarak isimlendirilen, İran’a muahedeyi ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını yine getirme imkanına sahip mekanizmayı işletme kararı almıştı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Avrupalı tarafların, “anlaşmanın temellerini ihlal ettikleri” ve “anlaşmadaki iştirakçi rollerini kaybettikleri” için mekanizmayı harekete geçirebilecek hukuksal desteğe sahip olmadığını söz etmişti.
